مقاله پژوهشی
الاهیات طبیعی‌شده، متافیزیک حداقلی و فیزیک حداکثری: بررسی و نقد دین‌شناسی عبدالکریم سروش
الاهیات طبیعی‌شده، متافیزیک حداقلی و فیزیک حداکثری: بررسی و نقد دین‌شناسی عبدالکریم سروش

ابوالقاسم فنائی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 15-64

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244786

چکیده
  این جستار می‌کوشد برخی از آراء دین‌شناسانه عبدالکریم سروش را در گذر زمان به اجمال بررسی کند و نشان ‌دهد که وی در صدد طبیعی کردن الاهیات، یا به تعبیر جامع‌تر، طبیعی کردن دین، دین‌شناسی و دینداری، به ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بازخوانی احکام کیفری قرآن در پرتو معیارهای محدود کننده
بازخوانی احکام کیفری قرآن در پرتو معیارهای محدود کننده

حسین سلیمانی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 65-94

https://doi.org/10.22096/rc.2021.247375

چکیده
  قرآن حاوی تعدادی اندک حکم کیفری است که در بیان مفسران و فقیهان در پرتو سنت و سایر ادلة فقهی از حیث تعداد و شدت بسیار گسترش یافته است. در کتاب‌های مرتبط با احکام قرآن و نیز مجموعه‌های تفسیری، همواره این ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
مرجعیت علمی قرآن کریم در علوم سیاسی بر اساس لایه‌های وجودی انسان
مرجعیت علمی قرآن کریم در علوم سیاسی بر اساس لایه‌های وجودی انسان

محمد علی قاسمی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 95-118

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244788

چکیده
  بی تردید امروزه دانش سیاسی اسلامی در سطح مجامع علمی، به عنوان یک رشته مستقل، مطرح است و قرآن کریم مهم‌ترین کتاب هدایت و تحریف‌ناپذیر به عرصه‌های هدایت سیاسی نیز پرداخته است، بر این اساس پژوهش حاضر به ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
واگرایی ساحت آیات قرآن از ساحات علوم تجربی
واگرایی ساحت آیات قرآن از ساحات علوم تجربی

زهرا اخوان صراف

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 119-140

https://doi.org/10.22096/rc.2021.243661

چکیده
  مطالعات قرآن ‌پژوهی در رابطه قرآن با علوم‌ تجربی دو دسته محصول ایجابی و سلبی دارد. دسته اول به اعجاز علمی قرآن مربوط است. هسته مرکزی تئوری­های اعجاز علمی این است که قرآن دستاوردهای دانش­های تجربی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
تحلیلی زبان‌شناختی‌ـ‌تاریخی از معنای «تحریف» در قرآن و روند تحول معنایی آن پس از قرآن
تحلیلی زبان‌شناختی‌ـ‌تاریخی از معنای «تحریف» در قرآن و روند تحول معنایی آن پس از قرآن

محمدعلی طباطبایی (مهر داد)

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 141-162

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244790

چکیده
  در قرآن چهار آیه هست که معمولا بیش از دیگر آیات برای اثبات وقوع تحریف لفظی (دست‌بُرد) در تورات مورد استناد قرار می‌گیرند؛ به این دلیل که در آنها فعل «یحرّفون» صراحتا در ارتباط با یهودیان به کار رفته ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
قرآن کریم و معیارهای جواز اِعمال خشونت در اجتماع
قرآن کریم و معیارهای جواز اِعمال خشونت در اجتماع

کوثر حلال خور؛ ایرج گلجانی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 163-190

https://doi.org/10.22096/rc.2021.243663

چکیده
  مفهوم خشونت همواره یکی از مسائل چالش­برانگیز در پژوهش­های اجتماعی بوده است. در جهان اسلام نیز این مسئله از دیرباز مورد توجه اندیشمندان، به‌‌ویژه جامعه­شناسان دینی بوده و البته دستاویز بسیاری ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
زبان قرآن در توصیف «حب خداوند» نسبت به «محسنین»
زبان قرآن در توصیف «حب خداوند» نسبت به «محسنین»

نفیسه مرادی؛ سید محمد علی ایازی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 191-210

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244783

چکیده
  یکی از روش‌های فهم واژگان و معنای کلام الاهی، شناخت جهتِ کلام و معناداری خاص آن از راه کشف زبان قرآن در دسته‌ای از آیات صفات الاهی است. در گذشته، این مسئله با وصف کلامی آن بحث می‌شده است و امروزه راه‌حل ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
منزلت قاعدۀ تضمین در دانش تفسیر
منزلت قاعدۀ تضمین در دانش تفسیر

امیر دیوانی

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 211-232

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244787

چکیده
  کتاب خدا، قرآن، به زبان عربی آمده است؛ خداوند یکی از معجزه‌های جاودان پیغمبر ختمی (ص) را کتاب خود قرار داده است. خداوند همگان را به تدبر در قرآن و انکارکنندگان را به آوردن کتابی همچون قرآن و آیاتش فراخوانده ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
دعاهای پیامبران (علیهم‌السلام) در قرآن؛ چالش‌ها و تحلیل و نقد شبهات
دعاهای پیامبران (علیهم‌السلام) در قرآن؛ چالش‌ها و تحلیل و نقد شبهات

کاوس روحی برندق

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 233-254

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244789

چکیده
  بر این اساس دعا و نیایش به‌عنوانِ بهترین عمل عبادی انبیای الاهی بوده است؛ با این حال پاره‌ای از دعاهای پیامبران در قرآن و حدیث به ظاهر از جهت درخواست نابه‌جا مورد اشکال و با عصمت معصومان (علیهم‌السلام) ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
بررسی برداشت‌های فلسفی فیلسوفان مسلمان از آیۀ شریفۀ 53 فصلت
بررسی برداشت‌های فلسفی فیلسوفان مسلمان از آیۀ شریفۀ 53 فصلت

سیدمحمد انتظام

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 255-274

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244784

چکیده
  فیلسوفان مسلمان با اعتقاد به هماهنگی آموزه‌های فلسفی خود با آموزه‌های وحیانی و در تقابل با کسانی که این دو نوع آموزه را از اساس متفاوت و بلکه متضاد می‌دانند، در تأیید دیدگاه‌های فلسفی خود گاه به آیاتی ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
پژوهشی در معنای آیات اختلاف در قرآن
پژوهشی در معنای آیات اختلاف در قرآن

محسن آرمین

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 275-302

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244782

چکیده
  مقصود قرآن از اختلاف در کتاب یا اختلاف پس از آمدن دانش چیست؟ اختلاف‌کنندگان چه کسانی هستند؟ آیا همگی بر باطل‌اند یا برخی برحق‌اند؟ آیا مؤمنان و پیروان پیامبران در زمرۀ این اختلاف‌کنندگان و یکی از طرف‌های ...  بیشتر
مقاله پژوهشی
قواعد کشف غَرض سوره‌های قرآن با مطالعه موردی سورۀ نبأ
قواعد کشف غَرض سوره‌های قرآن با مطالعه موردی سورۀ نبأ

محمد خامه‌گر

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، صفحه 303-325

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244785

چکیده
  در میان مفسرانی که به وجود غَرض واحد در هر سوره اعتقاد دارند، دو رویکرد توصیفی و استدلالی برای شناسایی غَرض سوره وجود دارد. در رویکرد استدلالی، مفسر تلاش می‌کند با تکیه بر شواهد درون‌متنی و برون‌متنی ...  بیشتر