نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش‌آموخته کارشناسی ارشدمعارف قرآن دانشگاه مفید، قم، ایران.

چکیده

سید جمال الدین اسدآبادی عالم دینی و مصلح اجتماعی سدۀ اخیر جهان اسلام است که دغدغۀ اصلاح و حل مشکلات و نابسامانی‌های جامعۀ اسلامی را داشت. مبنای وی برای درمان و برون رفت از انحطاط جوامع اسلامی، حضور مؤثر آموزه‌های قرآنی در تمام شئون اجتماعی و «بازگشت به قرآن» بود و با این رویکرد دستورهای زندگی سعادتمند دنیوی و اخروی بشر را از قرآن استنباط کرد. از این رو گرایش وی در تفسیر قرآن «گرایش اجتماعی» بود که از آیات قرآن پیامی برای آسایش و پیشرفت زندگی انسان معاصر به ارمغان آورد. آرمان اصلاحی سیدجمال تشکیل جامعۀ اسلامی بود که وحدت بر سراسر آن حاکم باشد. وی راه وصول به وحدت در جهان اسلام را در دو بخش کلی تحلیل نمود: 1) مقتضیات و عوامل ایجاد وحدت؛ 2) موانع پیش روی ایجاد وحدت. وی ‌با شیوه‌ای تحلیلی- استنادی به تفسیر آیات قرآن کریم و تبیین و بررسی این دو عامل اساسی می‌پرداخت.
 

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The Interpretative Opinions of Sayyad Jamal ad-Din Asadabadi and the Social Aspects

نویسنده [English]

  • Mohammad Asdaqpour

Master of Science in Quranic Studies Mofid University, Qom, Iran.

چکیده [English]

Sayyad Jamal ad-Din Asadabadi was the religious ideologist and social reformer in the last century in the Islamic world who always had solving the problems of the Islamic society in mind. His ideas formed on the ground that the only force able to cure Islamic societies and prevent their fall was the real presence of Quran teachings in all social aspects and "return to Quran". With such Quranic approach, he inferred the rules of having a blissful life in the world and after world. Therefore, his approach was of social approach and used Quran verse to present humanity a calm and progressive life. The reforming hope of Sayyad Jamal was to form an Islamic state where unity is ruling all throughout the state. He analyzed the ways of reaching "unity in the world of Islam" in two parts: 1) requirements and the factors forming unity 2) obstacles in forming unity. Therefore, using citation-analytic methodology to the interpretation of Quran verses, these two factors will be studied in this article.

کلیدواژه‌ها [English]

  • social interpretation
  • formative and educative interpretation
  • citation methodology
  • Sayyad Jamal ad-Din Asadabadi
  1. قرآن کریم.
  2. اسدآبادی، میرزا لطف الله خان، شرح حال و آثار سید جمال الدین اسدآبادی، معروف به افغانی، انتشارات سحر، تهران، 1356.
  3. ایازی، سید محمد علی، «گرایش اجتماعی در تفسیر پرتوی از قرآن»، مجموعه مقالات بررسی اندیشه‌های قرآنی و اقتصادی آیت الله طالقانی، ناشر، انتشارات دانشگاه مفید، چ اول، قم، 1389.
  4. جبرئیلی، محمدصفر، سیری در تفکر کلامی معاصر، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چ اول، تهران، 1391.
  5. جمالی اسد آبادی، ابوالحسن، نامه‌های تاریخی و سیاسی جمال الدین اسد آبادی، کتابهای پرستو وابسته به امیرکبیر، تهران، 1360.
  6. جمالی اسد آبادی، صفات الله، اسناد و مدارک دربارۀ سید جمال الدین اسدآبادی، دارالتبلیغ اسلامی، قم، 1349.
  7. حلبی، علی اصغر، تاریخ نهضت‌های دینی – سیاسی معاصر، چ1، انتشارات بهبهانی، تهران، 1371.
  8. حلبی، علی اصغر، زندگی و سفرهای سید جمال الدین اسدآبادی، انتشارات زوار، تهران 1356.
  9. خرمشاهی، بهاءالدین، تفسیر و تفاسیر جدید، کیهان، تهران، 1363.
  10. خسروپناه، عبدالحسین، آسیب شناسی دین پژوهی معاصر، سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، چ اول، قم، 1388.
  11. عنایت، حمید، سیری در تفکر سیاسی عرب، چ6، امیرکبیر، تهران، 1385.
  12. گودرزی، فاطمه، مبانی قرآنی اندیشه‌های اصلاحگرایانه امام خمینی در مقایسه با سید جمال الدین اسدآبادی، مؤسسۀ چ و نشر عروج، تهران، 1383.
  13. مدّرسی چهاردهی، مرتضی، سید جمال الدین و اندیشه‌های او، انتشارات امیرکبیر، چ 4، تهران، 1353.
  14. مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، ج24، چ1، انتشارات صدرا، تهران، 1385.
  15. موثقی، سید احمد، علل و عوامل ضعف و انحطاط مسلمین، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، 1373.
  16. نوازنی، بهرام، آرا و اندیشه سید جمال الدین اسدآبادی، انتشارات پژوهشکدۀ مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ج1، 1387.
  17. واثقی، صدر، سید جمال الدین حسینی، پایه‌گذار نهضت‌های اسلامی، انتشارات پیام، چ دوم، تهران، 1355.
  18. الأفغانی، سید جمال الدین و الشیخ محمد عبده، العروة الوثقی، چ دوم، دارالکتاب العربی، بیروت، 1400 هـ، 1980.
  19. امین، احمد، زعماء الاصلاح فی العصر الحدیث؛ الاولی، دار الکتب العلمیه، بیروت، 1426ق.
  20. ایازی، سیدمحمدعلی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سازمان چ و انتشارات، چ اول، تهران، 1373.
  21. حسینی اسدآبادی، سید جمال الدین، الآثار الکامله؛ العروه الوثقی، اعداد تقدیم، سید هادی خسروشاهی ج1، الاولی، مکتبته الشروق الدولیه، القاهره، 1423 ق.
  22. ____________________، الآثار الکاملة؛ الرسائل و المقالات؛ اعدا تقدیم، سید هادی خسروشاهی، ج 5، الاولی، مکتبه الشروق الدولیه، القاهره، 1423 ه.ق.
  23. عماره، محمد، الاعمال الکاملة للامام محمد عبده (5ج)، دار الشروق، القاهرة؛ 1427ق.
  24. توانا، محمد علی، «اسلام و مدرنیته در اندیشه سید جمال الدین اسد آبادی»، مجله پژوهش علوم سیاسی، شماره سوم، پاییز و زمستان 1385.
  25. رضوان، هادی، مقاله تاثیر قرآن بر اندیشه‌های سید جمال الدین اسدآبادی، منتشر شده در: همایش بین المللی بزرگداشت یکصد و پنجاهمین سال حیات فعال جمال الدین حسینی اسدآبادی در سال 1388، ناشر اینترنتی: مرجع دانش (ناشر تخصصی کنفرانس‌های کشور)، تاریخ مراجعه: دی 1394.
CAPTCHA Image