نظام سازی دینی در جهان معاصر:بررسی امکان نظام اقتصادی مبتنی بر قرآن
نظام سازی دینی در جهان معاصر:بررسی امکان نظام اقتصادی مبتنی بر قرآن

محمدرضا یوسفی شیخ رباط

دوره 8، شماره 2 ، آبان 1400، ، صفحه 91-108

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244803

چکیده
  امکان نظام اقتصادی مبتنی بر قرآن کریم از مباحثی است که ذهن برخی از محققان را به خود مشغول داشته است. بر این اساس این نوشتار به بررسی پاسخ سه مسئله نظام سازی قرآنی، وجود و عدم نظام اقتصادی در قرآن و در نهایت ...  بیشتر
نظام سازی دینی در جهان معاصر: درآمدی بر تبیین نظام‌مند بودن اخلاق قرآنی
نظام سازی دینی در جهان معاصر: درآمدی بر تبیین نظام‌مند بودن اخلاق قرآنی

سید محمد علی ایازی

دوره 8، شماره 2 ، آبان 1400، ، صفحه 109-138

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244791

چکیده
  دربارۀ پیام‌های اخلاقی قرآن دو نظریه وجود دارد: نظریۀ موافقت و نظریۀ مخالفت با نظام‌مندیِ اخلاق قرآنی. نظریۀ نخست به امکان نظام‌مند بودن این مفاهیم و فواید آن در ترسیم رهنمودهای اخلاقی می‌اندیشد و ...  بیشتر
بررسی ارتباط جنسیت و میدان معنایی وحی در قرآن
بررسی ارتباط جنسیت و میدان معنایی وحی در قرآن

بتول سادات بنیادی

دوره 8، شماره 2 ، آبان 1400، ، صفحه 267-290

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244793

چکیده
  ریشه «وحی» در عربی عصر نزول قرآن فاقد ابعاد جنسیتی بوده‌ است و با نزول قرآن مجید تحول معنایی گسترده‌ای را آغاز می‌کند. در دانش کلام این واژه به نوعی تخصیص معنایی یافته به بشر و سپس به انبیا و ارتباط ...  بیشتر
تحلیلی زبان‌شناختی‌ـ‌تاریخی از معنای «تحریف» در قرآن و روند تحول معنایی آن پس از قرآن
تحلیلی زبان‌شناختی‌ـ‌تاریخی از معنای «تحریف» در قرآن و روند تحول معنایی آن پس از قرآن

محمدعلی طباطبایی (مهر داد)

دوره 8، شماره 1 ، اردیبهشت 1400، ، صفحه 141-162

https://doi.org/10.22096/rc.2021.244790

چکیده
  در قرآن چهار آیه هست که معمولا بیش از دیگر آیات برای اثبات وقوع تحریف لفظی (دست‌بُرد) در تورات مورد استناد قرار می‌گیرند؛ به این دلیل که در آنها فعل «یحرّفون» صراحتا در ارتباط با یهودیان به کار رفته ...  بیشتر
بینامتنیت قرآنی و روایی در گلشن راز شبستری
بینامتنیت قرآنی و روایی در گلشن راز شبستری

زهرا اخوان صراف

دوره 7، شماره 2 ، اسفند 1399، ، صفحه 19-40

https://doi.org/10.22096/rc.2021.249842

چکیده
  چکیدهمثنوی گلشن راز که مهم‌ترین و مشهورترین اثر منظوم سعد الدین محمود شبستری عارف و شاعر اوایل قرن هشتم است، اثری مختصر و کوتاه اما در یک تعامل دو سویه قوی با بسیاری از متون ادبی و عرفانی قبل و بعد از ...  بیشتر
بینامتنیت قرآنی و روایی در گلشن راز شبستری
بینامتنیت قرآنی و روایی در گلشن راز شبستری

زهرا اخوان صراف

دوره 7، شماره 1 ، اردیبهشت 1399، ، صفحه 19-40

چکیده
  مثنوی گلشن راز که مهم‌ترین و مشهورترین اثر منظوم سعد الدین محمود شبستری عارف و شاعر اوایل قرن هشتم است، اثری مختصر و کوتاه اما در یک تعامل دو سویه قوی با بسیاری از متون ادبی و عرفانی قبل و بعد از خویش است.بر ...  بیشتر
مفهوم شناسی واژه موت با تأکید بر مؤلفه‌های معنایی آن در قرآن
مفهوم شناسی واژه موت با تأکید بر مؤلفه‌های معنایی آن در قرآن

مهدیه رئیس زاده کاشانی

دوره 6، شماره 2 ، بهمن 1398، ، صفحه 91-112

چکیده
  یکی از مهم‌ترین و کلیدی­ترین واژ­ه­های قرآن «موت» است. موت یا مرگ در منطق قرآن دارای معنا و مفهومی خاص است که برخی از علوم را نیز تحت تأثیر قرار داده است. این واژه در بافت قرآن کریم ضمن حفظ معنای ...  بیشتر
ناسازگاری تحمیل دین با آیات پرشمار و تعالیم بنیادین قرآن مجید
ناسازگاری تحمیل دین با آیات پرشمار و تعالیم بنیادین قرآن مجید

عبدالرحیم سلیمانی

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 21-38

چکیده
  قرآن مجید در بارۀ تحمیل دین چه موضعی دارد؟ یک پاسخ مشهور این است که مطابق آیۀ «لاَ إِکْرَاهَ فِی الدِّینِ؛ در دین هیچ اجبارى نیست» (البقرة، 256) و یکی دو آیۀ دیگر تحمیل دین جایز نیست. اما کم نبوده‌اند، ...  بیشتر
جایگاه رأی اکثریت در قرآن (با تأکید بر آرای آیت‌الله موسوی اردبیلی)
جایگاه رأی اکثریت در قرآن (با تأکید بر آرای آیت‌الله موسوی اردبیلی)

یوسف خانمحمدی

دوره 5، شماره 1 ، اردیبهشت 1397، ، صفحه 59-72

چکیده
  از حقوق اساسی هر فردی در جامعه، آگاهی از شرایط کشور و مشارکت در تصمیم‌گیری‌های کلان جامعه است، از آنجا که مشارکت سیاسی مستقیم در تمام امور جامعه برای آحاد مردم غیر ممکن است، این ضرورت باید از طریق مکانیزم ...  بیشتر
اسلام، روح و گوهر دین در قرآن
اسلام، روح و گوهر دین در قرآن

عبدالرحیم سلیمانی

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1396، ، صفحه 17-30

چکیده
  آیا دین، روح و بدنی، یا مغز و پوستی یا گوهر و صدفی دارد؟ اگر چنین است روح و مغز و گوهر دین در قرآن مجید کدام است؟ سخن این نوشتار این است که روح و گوهر دین در قرآن مجید «اسلام»، یعنی تسلیم بودن در مقابل ...  بیشتر
بررسی تطبیقی مصطلح قرآنی آیه و مصطلح کلامی معجزه: معجزه به مثابۀ یکی از اقسام آیه
بررسی تطبیقی مصطلح قرآنی آیه و مصطلح کلامی معجزه: معجزه به مثابۀ یکی از اقسام آیه

نرجس موسوی اندرزی

دوره 4، شماره 2 ، مهر 1396، ، صفحه 31-54

چکیده
  مفهوم واژۀ آیه به طور عام و آیات معجزه به طور خاص، موضوعی است که محقق دینی به هنگام جست‌وجوی ریشه‌های قرآنی معجزه، خود را با آن روبه‌رو می‌بیند. چگونه می‌توان مفهوم قرآنی آیه را از میان کاربردهای این ...  بیشتر
موضع قرآن در برابر غلو
موضع قرآن در برابر غلو

محمدعلی مصلحی عراقی

دوره 3، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 21-38

چکیده
  در قرآن عقیده تثلیث مسیحیان، به عنوان مصداق روشن غلو اعتقادی بیان شده است. قرآن با بیان معیارهای پدیده غلو ضمن توبیخ عقیده تثلیث، امت اسلامی را از خطر سقوط به ورطه غلو بیم می‌دهد. ازآن‌جا که در حوزه عقاید ...  بیشتر
استعاره‌های مثال‌های قرآن و فرهنگ زمانه
استعاره‌های مثال‌های قرآن و فرهنگ زمانه

مریم صالحی منش

دوره 3، شماره 1 ، اردیبهشت 1395، ، صفحه 39-52

چکیده
  مثال زدن یکی از قالب‌های ادبی و رایج بشری به ویژه در بین عرب زبانان است که قرآن کریم نیز از این قالب ادبی استفاده کرده است. در این نوشتار سعی برآن است‌که برخی از استعاره‌هایی که در امثال قرآنی وجود دارد ...  بیشتر
شیوۀ برخورد قرآن با کتب مقدس یهود و نصاری
شیوۀ برخورد قرآن با کتب مقدس یهود و نصاری

روح الله رسولی فر

دوره 2، شماره 2 ، مهر 1394، ، صفحه 65-80

چکیده
  قرآن کریم نزولی تدریجی دارد و در دوران رسالت پیامبراکرم9 و با توجه به ویژگی‌‌های جامعۀ آن روز و در بعضی از موارد، در پاسخ یا موضع‌گیری نسبت به حوادث و رویدادهای آن زمان، نازل گردیده است. بدون ...  بیشتر
دلایل اصالت وحی قرآنی از منظر قرآن: بازاندیشی در تفسیر قطعات تحدّی
دلایل اصالت وحی قرآنی از منظر قرآن: بازاندیشی در تفسیر قطعات تحدّی

نرجس موسوی اندرزی

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 101-132

چکیده
  در چند موضع از قرآن، به مخالفان پیامبر۶ پیشنهاد شده است، اگر در ادعای افترا بودن قرآن صادقند، سخنانی همانند قرآن بیاورند. این قطعات قرآنی به «آیات تحدّی‌» موسومند. در کلام اسلامی و به تبع آن در ...  بیشتر
روش طـرح مفهـوم ربوبّیت در قـرآن (نمونه موردی: پنج سوره ابتدای نزول)
روش طـرح مفهـوم ربوبّیت در قـرآن (نمونه موردی: پنج سوره ابتدای نزول)

عبدالکریم بهجت پور؛ محمد سلطانی

دوره 2، شماره 1 ، اردیبهشت 1394، ، صفحه 133-154

چکیده
  قرآن کریم ارزنده‎ترین منبع اثرگذار بر همه ابعاد جامعه بشری است و با نظم و سبک ویژه خود، اولین مخاطبان خود را دچار تحولی ماندگار کرد. این تحول معلول همبستگی محتوا و روش قرآن بود و با نزول تدریجی قرآن رابطه ...  بیشتر